sekretariat@tzs.edu.pl, +48 71 725 53 55 godz. 7.30-15.30

Kształcenie na odległość –poradnik

marzec 26, 2020

Chcąc wesprzeć organizację zdalnego nauczania MEN opracowało poradnik zawierający wskazówki oraz inspiracje, jak prowadzić kształcenie na odległość.Zachęcam Państwa do zapoznania się z tą publikacją. Informator można pobrać ze strony internetowej MEN

Zgodnie z pismem Dolnośląskiego Kuratora Oświaty przekazujemy Państwu Praktyczne porady jak organizować kształcenie na odległość.

Praktyczne porady jak organizować kształcenie na odległość.

Wobec licznych pytań i wątpliwości, co należy rozumieć pod pojęciem nauki ucznia w domu oraz czym są zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, powstał materiał, który w przejrzysty sposób opisuje istotę tych zajęć.

Kształcenie z wykorzystaniem metod i technik na odległość  oznacza wykorzystanie
w procesie edukacji wszelkich dostępnych środków komunikacji, które nie wymagają osobistego kontaktu ucznia z nauczycielem, a także możliwość skorzystania z materiałów edukacyjnych wskazanych przez nauczyciela.

Zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość to zajęcia, które:

  • mogą być realizowane z wykorzystaniem materiałów w postaci elektronicznej:
  • dostępnych na stronach MEN, w tym na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej https://epodreczniki.pl/,
  • stronach CKE https://cke.gov.pl/ i Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych np. https://www.oke.waw.pl/,
  • materiałów prezentowanych w programach i na stronach internetowych telewizji publicznej i radiofonii,
  • innych materiałów wskazanych przez nauczyciela;
  • mogą być realizowane w inny sposób wskazany przez nauczyciela.

Zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość to aktywność nauczyciela
i ucznia, która może odbywać się z użyciem monitorów ekranowych, ale także bez ich użycia – w formie ustalonej przez dyrektora szkoły w porozumieniu z nauczycielami danej szkoły i po poinformowaniu rodziców dziecka (ucznia) o sposobie realizacji zajęć.

Działania w ramach nauczania zdalnego mogą być prowadzone w oparciu m.in. o:

  • materiały edukacyjne na sprawdzonych portalach edukacyjnych i stronach internetowych wybranych instytucji kultury i urzędów;
  • zintegrowaną platformę edukacyjną https://epodreczniki.pl/;
  • dzienniki elektroniczne;
  • komunikację poprzez pocztę elektroniczną;
  • media społecznościowe, komunikatory, programy do telekonferencji przy zachowaniu bezpiecznych warunków korzystania z Internetu;
  • lekcje online;
  • programy telewizji publicznej i audycje radiowe;
  • zamieszczanie informacji i materiałów edukacyjnych na stronie internetowej szkoły;
  • podręczniki, ćwiczenia, karty pracy, które uczeń już posiada. Wydawcy zrzeszeni w  Sekcji Wydawnictw Polskiej Izby Książki przygotowali i udostępnili materiały i narzędzia dydaktyczne całkowicie bezpłatnie.
  • kontakt telefoniczny z nauczycielem;
  • wydrukowanie przez szkołę materiałów dla uczniów i wyłożenie ich we wskazanym miejscu do odbioru przez rodziców;
  • „okienko” w szkole do odbioru prac uczniów itp.;
  • dostarczanie wydrukowanych materiałów do ucznia;
  • inne sposoby wskazane przez dyrektora szkoły w porozumieniu z nauczycielami i przy wsparciu organu prowadzącego.

Ważne! Nauczaniem zdalnym nie jest tylko nauka w trybie on-line, czy tzw. wideo lekcje!

Uczniowie mogą przesyłać drogą elektroniczną odrobione prace domowe (w postaci skanów lub plików), a jeśli nie mają możliwości skorzystania z Internetu to również telefonicznie mogą porozumiewać się z nauczycielem.

Nauczanie zdalne może więc mieć różną formę, musi jednak uwzględniać możliwości (psychofizyczne i techniczne) wszystkich uczestników tego procesu, czyli szkoły (nauczycieli) oraz uczniów (i ich rodziców). Należy pamiętać o zasadzie równego dostępu i równego traktowania!

Ważniejsza od wybranej formy nauczania jest możliwość zrealizowania celu nauczania, przy zachowaniu bezpieczeństwa wszystkich stron.

Nie chodzi tylko o bezpieczeństwo fizyczne, związane ze stanem zagrożenia epidemiologicznego, ale także o zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem.

Przykłady dobrego funkcjonowania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość z informacji otrzymanych od rodziców i uczniów :

  • Dzieci uczą się w domach, pod kierunkiem nauczycieli (np. wiadomości/ogłoszenia w dzienniku elektronicznym, poprzez e-mail, SMS-y) korzystając z podręczników, ćwiczeń, kart pracy, płyt, materiałów dostępnych na platformach edukacyjnych. Dzieci wykonują zadane prace domowe i odsyłają je nauczycielom.
  • Dzieci mają czas na efektywną naukę indywidualną i na odpoczynek.
  • Realizujemy tematy oraz zadania na bieżąco i taka nauka nie różni się niczym od nauki w szkole, oprócz oczywiście tego, że uczymy się w domu. Jeśli obecna sytuacja będzie się przedłużała, nauka zdalna będzie tylko doskonalona, co pozwoli na zakończenie bez problemu obowiązkowego materiału w normalnym, ustalonym wcześniej terminie.

Przykłady złego funkcjonowania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość z informacji otrzymanych od rodziców.:

  • Dzieci zamiast uczyć się z samodzielnie z książek, siedzą po 6-7 godzin przed komputerem (…)
  • Rozmawiałem ze swoimi dziećmi; żadne z nich nie chce siedzieć po kilka godzin przed komputerem słuchając swoich nauczycieli online, wolą sami czytać książki, wykonywać zadane prace, a potem mieć czas wolny dla siebie…
  • Jeśli nauczyciele zadają nowy materiał to proszę, aby dali mi wskazówki jak mam pomoc w nauce i wytłumaczeniu nowego materiału córce z 10 przedmiotów, jakie obecnie ma w szkole. Nie jestem specjalistką z matematyki, angielskiego czy języka polskiego. Nie mam odpowiedniego wykształcenia. Więc jak mogę jej pomóc?
  • (…) Nauczyciele nie konsultują ze sobą ilości wprowadzanego materiału, ilości zadań domowych oraz ich stopnia skomplikowania oraz czasochłonności. Bywa tak, że jednego dnia nie ma nic zadanego, to są wyjątki, a następnie mamy po kilka lub kilkanaście zadań z kilku przedmiotów naraz.

O czym powinni pamiętać:

Dyrektor szkoły

  1. Kieruje pracą szkoły, tj. wyznacza zadania nauczycielom i nadzoruje ich pracę.
  2. Informuje zdalnie[1] rodziców o najważniejszych zmianach w trybie pracy szkoły.
  3. We współpracy z nauczycielami ustala:
  • sposób komunikowania się z uczniami i rodzicami,
  • możliwości ucznia i rodzica do korzystania z materiałów elektronicznych,
  • formę przekazywania treści utrwalających wiedzę,
  • ilość przekazywanego materiału w danym dniu,
  • metody monitorowania postępów uczniów oraz weryfikacji ich wiedzy i umiejętności,
  • formy informowania uczniów i rodziców o postępach w nauce, a także uzyskanych przez niego ocenach,
  • tryb konsultacji ucznia i rodzica z nauczycielem.

Wychowawca klasy

w porozumieniu z rodzicami ustala możliwe formy pracy zdalnej lub w inny sposób
z każdym uczniem – informacje te przekazuje wszystkim nauczycielom prowadzącym zajęcia w danej klasie.

Nauczyciele

  1. Organizują pracę z uczniami, informując ich o możliwym trybie pracy (formach
    i częstotliwości kontaktu, zakresie zadań, materiałach, terminie i formach indywidualnych konsultacji, terminach i formach oddawania prac itp., zasadach oceniania).
  2. Zakres przekazywanych treści i zadań zadawanych do wykonania nie powinien być zbyt obszerny, aby nie przerósł możliwości uczniów, co zniechęci ich do pracy i przyniesie skutki odwrotne do zamierzonych.
  3. Nie wszyscy uczniowie mogą mieć w pełni swobodny dostęp do sieci. Niektórzy muszą się dzielić komputerem czy telefonem z rodzeństwem (zwłaszcza młodszym).

Warto pamiętać, że:

logowanie, przesyłanie, generowanie postaci elektronicznej to dla uczniów dodatkowy czas poświęcony na naukę.

  1. Terminy wykonania zadań nie mogą być zbyt krótkie. Wiadomości
    i zadania od jednego nauczyciela (z jednego przedmiotu) powinny być przekazywane
    z zachowaniem równomiernego obciążenia ucznia w korelacji z innymi otrzymywanymi zadaniami z pozostałych przedmiotów.
  2. Zaleca się, aby instrukcje dla uczniów były proste i jasne, nieprzeładowane treściami nieistotnymi.
  3. W komunikacji należy pamiętać o zachowaniu właściwego dystansu
    w relacjach uczeń-nauczyciel. Prowadzona korespondencja może stanowić część dokumentacji przebiegu nauczania.

Uczniowie

  1. Samodzielnie (np. przez e-dziennik) lub z pomocą rodziców nawiązują kontakt
    z wychowawcą i nauczycielami.
  2. W zależności od wieku i stopnia samodzielności w korzystaniu z narzędzi do kontaktu zdalnego – organizują naukę własną w domu.
  3. Najlepsze efekty daje praca systematyczna!
  4. Wszelkie wątpliwości co do formy, trybu czy treści nauczania uczniowie na bieżąco zgłaszają nauczycielom (samodzielnie lub prosząc o pośrednictwo rodziców).
  5. Czasu spędzonego przy komputerze nie należy niepotrzebnie przedłużać. Przerwy, nawet krótkie są obowiązkowe!
  6. Należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa w pracy z komputerem
    i w Internecie.
  7. Należy pamiętać o etykiecie językowej i kulturze w komunikacji
    z nauczycielami (zwroty grzecznościowe mile widziane!).

Rodzice

  1. Należy zachęcać dzieci do samodzielnej pracy.
  2. Warto być w kontakcie z wychowawcą i nauczycielami: udostępnić swój numer telefonu, adres e-mailowy, korzystać bardziej regularnie z dziennika elektronicznego, sprawdzać stronę internetową szkoły.
  3. W miarę możliwości wspierać (ale nie wyręczać!) dzieci w wykonywaniu zadanych prac.

[1] Na stronie internetowej, przez dziennik elektroniczny, telefonicznie lub w inny zwyczajowo przyjęty sposób, niewymagający kontaktów osobistych.